The power of 2 “Ε’s”: Entrepreneurship and Environment
Το σύγχρονο επιχειρείν απαιτεί δυναμική ηγεσία, αποφασιστικότητα και προσαρμοστικότητα στις μεταβολές. Σε μια εποχή που το περιβάλλον αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η επιχειρηματικότητα καλείται να προσαρμοσθεί με ταχύτητα και υπευθυνότητα.
Η βιωσιμότητα και η κλιματική αλλαγή επηρεάζουν σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η οικονομία μας.
Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υιοθετήσουν τον «πράσινο» μετασχηματισμό, καθώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων τους. Τα ακραία καιρικά γεγονότα, όπως η ξηρασία, οι πλημμύρες ή οι ισχυρές καταιγίδες πληθαίνουν, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν χώρα δραστικές αλλαγές στους τομείς της ενέργειας, της γεωργίας, των μεταφορών, της διαχείρισης ακινήτων και της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα μπορούν να επηρεάσουν μακροοικονομικούς δείκτες, όπως το ακαθάριστο ετήσιο κατά κεφαλή εισόδημα, τον πληθωρισμό και τις ακαθάριστες εγχώριες επενδύσεις, αλλά και στοιχεία του τομέα των δημόσιων οικονομικών, όπως το έλλειμα του προϋπολογισμού και του Δημοσίου. Σύμφωνα δε με έρευνες, οι σχετιζόμενοι με το περιβάλλον κίνδυνοι, εκτιμώνται ως οι μεγαλύτεροι αναδυόμενοι κίνδυνοι για τις τράπεζες και την τραπεζική χρηματοδότηση για τα επόμενα χρόνια.
Στη θεωρία των «μαύρων κύκνων», η οποία ενσωματώνει τη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση κινδύνου απροσδόκητων ακραίων γεγονότων, έχουν πλέον προστεθεί οι «πράσινοι κύκνοι», που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις, δηλαδή ακραία γεγονότα λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η διαχείριση του κλιματικού κινδύνου επιτάσσει ειδική στρατηγική προσαρμογής και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Μια επιχείρηση προκειμένου να μπορέσει να επωφεληθεί από χρηματοδοτικές ευκαιρίες, δέον να αναλαμβάνει εφεξής κοινωνικές και κυρίως περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες, όπως η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η ορθή διαχείριση και αξιοποίηση των φυσικών πηγών πρώτων υλών και ενέργειας, καθώς και η ενίσχυση της τοπικής κοινότητας με δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
Παράλληλα, η επιχείρηση πρέπει να δημιουργήσει ισχυρές και βιώσιμες υποδομές και να παρέχει τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας στο απασχολούμενο προσωπικό. Η τεχνολογία και καινοτομία μπορούν να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο. Η επένδυση στον τεχνολογικό μετασχηματισμό αποτελεί προϋπόθεση για να παραμείνουν οι επιχειρήσεις βιώσιμες, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Οι ανάγκες και η συμπεριφορά των καταναλωτών επίσης αλλάζουν με νέα καταναλωτικά πρότυπα και συνήθειες που αναγνωρίζουν και ενσωματώνουν τη σπουδαιότητα των περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Απαραίτητο είναι ένα σταθερό νομικό και κανονιστικό πλαίσιο με τολμηρές πολιτικές και μέτρα, που θα βασίζεται πάνω στη Συμφωνία του Παρισιού, δίνοντας την ευκαιρία στις επιχειρήσεις και σε ολόκληρο τον πλανήτη να αποφύγει τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος (Ν. 4936/2022) είναι ήδη το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα με δεσμευτικές ρυθμίσεις. Στόχος είναι η δημιουργία πλαισίου για τη βελτίωση της προσαρμοστικής ικανότητας, της κλιματικής ανθεκτικότητας της χώρας και της σταδιακής μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Στο πλαίσιο αυτό οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λαμβάνουν μέριμνα για την ανάληψη κλιματικής δράσης με τις εξής βασικές πρόνοιες: 1) ανάλυση ανθρακικού αποτυπώματος, 2) εντοπισμός των επιχειρησιακών κλιματικών κινδύνων και ευκαιριών, 3) ανάπτυξη Στρατηγικής Απανθρακοποίησης, 4) επικοινωνία Κλιματικών επιδόσεων.
Περαιτέρω, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης αποτελεί βασικό εργαλείο για τη στήριξη των εδαφών που αντιμετωπίζουν σοβαρές κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις λόγω της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα και διευκολύνει την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Οι επιχειρήσεις χρειάζονται στοχοθετημένη στρατηγική, επικεντρωμένη στον αντίκτυπο (purpose/impact driven entrepreneurship) στην κοινωνία, στο περιβάλλον και στην οικονομία η οποία θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά τους, θα τους δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και θα δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Το σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον αλλάζει ριζικά και καλούμαστε όλοι να προσαρμοστούμε με ευελιξία σε ένα σύστημα αξιών που θα συνδυάζει Επιχειρηματικότητα, προστασία του Περιβάλλοντος και διαχείριση της Κλιματικής Αλλαγής.
| Energizing Greece | World Environment Day | Μαρία Σαραντοπούλου, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Communications & Public Affairs της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας-HDB, πρ. Στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, MSc Public Policy & Administration at the London School of Economics & Political Science (LSE), Γενική Γραμματέας Συλλόγου Αποφοίτων LSE: “The power of 2 “Ε’s”: Entrepreneurship and Environment”
