Οι επιπτώσεις διεθνώς κοινωνικά, ψυχολογικά και οικονομικά είναι ανυπολόγιστες, κυρίως γιατί κανείς δεν γνωρίζει την συνέχεια και φυσικά το τέλος της πορείας στον πλανήτη του covid19. Δυστυχώς η αρχή της πορείας του, με “θριαμβευτικούς” ρυθμούς, μπλόκαρε ηγέτες και λαούς, με τον πιο οδυνηρό τρόπο… της απώλειας ανθρώπων, μιας απώλειας που πάντα θα μας στοιχειώνει, μιας απώλειας χωρίς επιστροφή…
Λίγοι συνειδητοποίησαν πολλά και πολλοί λίγα. Όλοι όμως ανεξαιρέτως κατάλαβαν αυτό που δεν είχαν καταλάβει στην δική τους μικρή ή μεγάλη, με παρωπίδες διαδρομή.
Την χωρίς επιστροφή απώλεια θα ακολουθήσει μια άλλη, που θα έχει κάποια στιγμή επιστροφή, που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως οικονομική κρίση, αφού οι επιπτώσεις του covid19 στην παγκόσμια οικονομία ήταν τόσο αιφνίδιες και καταλυτικές, που μάλλον για οικονομικό σοκ μπορούμε να μιλάμε, παρά για κρίση. Η κρίση έχει διάρκεια, υπάρχει κλιμάκωση των αρνητικών δεικτών. Στο σοκ η διάρκεια, η ένταση, το αρνητικό πρόσημο είναι ταυτόχρονα και σε ελάχιστο έως μηδενικό χρόνο. Δεν υπάρχει κλιμάκωση. Κτυπάει κόκκινο εν τη γενέσει.
Θα αναρωτηθεί κάποιος, μήπως μιλάμε για ένα παγκόσμιο οικονομικό κράχ; και ναι και όχι…μήπως μιλάμε για παγκόσμια ύφεση; και ναι και όχι…
Το ναι είναι κατανοητό. Ας δούμε λοιπόν το όχι και ακόμα περισσότερο, αν μαζί ναι και όχι έχουν ελπίδες για μια εξ ίσου αιφνίδια αναγέννηση, πικρή, δηλητήριο, αφού ο θάνατος που την υποδέχθηκε, πάντα θα την υπονομεύει.
Από την πρώτη στιγμή οι κυβερνήσεις είδαν, κατάλαβαν ότι θα πρέπει να “ανοίξουν” τα ταμεία. Πολύ. Θα πρέπει να στηρίξουν, αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαπραγματεύονται με τις αεροπορικές εταιρείες όχι δάνεια, αλλά επιδοτήσεις, ειδικά προγράμματα. Τα δάνεια αποκλείστηκαν από τις αεροπορικές με το καλημέρα. Λογικό. Δυσκολευόντουσαν να αποπληρώσουν τα υπάρχοντα δάνεια, πως θα βγάλουν το κεφάλι έξω από το νερό με νέα δάνεια.
Το μήνυμα ξεκάθαρο, το πήραν μάλιστα τα πουλάκια και το ταξίδεψαν προς την Ευρώπη. Οχι δάνεια. Και ερχόμαστε στο δια ταύτα. Πως θα αξιοποιηθούν τα χρήματα που θα βγουν από τα κρατικά ταμεία;
Σε αυτό το σημείο ας πάμε σε μια άλλη ιστορία. Προ covid19, ναι θα υπάρχει προ και μετά, με μια σχεδόν αόρατη διαχωριστική γραμμή σαν χρονικό προσδιορισμό, αδιαπέραστο τείχος όμως σαν δεδομένα. Σε αυτή λοιπόν την ιστορία, προ Covid19, υπήρχε τεράστια κινητοποίηση…ύψους 1 τρις…στην Ευρώπη…για το πρόγραμμα “βιώσιμη Ευρώπη”.
Θα φανταζόταν κάποιος ότι κάτι θα άλλαζε σε αυτή την κινητοποίηση με τον covid19…Έκπληξη!!!…το 1 τρις πάει για 1,3-1,4…για τα επόμενα 10 χρόνια, μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης της ΕΕ.
Μήπως λοιπόν αυτή η ιστορία μπορεί να συνδυαστεί με την προηγούμενη, αυτή των κρατικών ταμείων που θα ανοίξουν; Μήπως ο συνδυασμός των δυο ιστοριών! επιταχύνει τις διαδικασίες για αναγέννηση; Αν κάποια από τα χρήματα της πρώτης ιστορίας συναντηθούν με της δεύτερης, ο στόχος της πράσινης ανάπτυξης, της βιώσιμης Ευρώπης επιτευχθεί σε συντομότερο χρόνο και η αναγέννηση μας χαμογελάσει; Μήπως το χαμόγελο εκτός από έναν άλλο, βιώσιμο πλανήτη, φέρει και τρόπους βιώσιμης ζωής; για τους ανθρώπους που πρέπει να θέλουμε να ευημερούν;
Όταν συναντηθούν αυτές οι δυο ιστορίες, οι ιδιωτικοί πόροι, οι ιδιωτικές επενδύσεις στην πράσινη ανάπτυξη δεν θα ενδυναμωθούν; η ανάπτυξη δεν θα γίνει πράξη; Η πράξη δεν φέρνει ευημερία; Αλλά και είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε μετασχηματισμό των επιχειρήσεων σε οικονομικές μονάδες με υγιή δείκτη ESG (υγιείς πρακτικές για το περιβάλλον, εταιρική κοινωνική ευθύνη , συνετή εταιρική διακυβέρνηση προς όφελος των εργαζομένων), αλλά και USP με προοπτική, αφού μια πράσινη επιχείρηση βελτιώνει το bottom line της με τα savings απο την ενεργειακή αναβάθμιση, αποκτά εφόδια για προσθετική ανάπτυξη, έχει πιστοποίηση που της εξασφαλίζει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και το σημαντικότερο αυξάνει τα assets της, δημιουργώντας υπεραξία στην αξιολόγηση και την αποτίμηση της με θετικό impact στην οικονομία. Όσο δε πιο πολύ βελτιώνει τα assets της, τόσο καλύτερος θα γίνεται ο πλανήτης που ζούμε και όλο και πιο πολύ θα συναντιέται η επιχειρηματικότητα με την εργασία και την ανθρώπινη ευημερία.
Είναι απλή η άσκηση. Ευχή να πετύχει.
Κέλλυ Μαυρομάτη, Managing Director Eplatform SA, LinkedinAccount
