Η συνταρακτική υγειονομική κρίση που βιώνει ο πλανήτης μας από τις αρχές του 2020, η τεχνολογική καινοτομία, η εξάπλωση πληροφοριών και δεδομένων και οι ταχέως εξελισσόμενες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες απαιτούν επείγουσα δράση στην αναδιαμόρφωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την επιτάχυνση των παγκόσμιων προσπαθειών για την διατήρηση της υγείας και βιωσιμότητας των επιχειρήσεων με σεβασμό για το περιβάλλον και την κοινωνία.
Η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιομηχανία θα προχωρήσει στην υλοποίηση της «Πράσινης Συμφωνίας για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη μέχρι το 2050» και στην υιοθέτηση των Παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ. Η βιώσιμη ανάπτυξη μπαίνει στην εταιρική κουλτούρα και γίνεται κομμάτι της εταιρικής στρατηγικής «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για έναν κόσμο μετά την πανδημία».
Εδώ και πολύ καιρό, έχει ξεκινήσει μια έντονη διεθνής ενεργοποίηση στον ενεργειακό τομέα, που αγκαλιάζει και συγχρόνως τροφοδοτείται από τη δυναμική της καινοτομίας, της τεχνολογίας, της επιστήμης, της επιχειρηματικότητας και, κυρίως, του περιβάλλοντος. Οι παγκόσμιες βιομηχανίες πρέπει να γίνουν πιο πράσινες και ψηφιακές.
Η υιοθέτηση κριτηρίων ESG — Περιβαλλοντικών (Environmental), Κοινωνικών (Social) και Διακυβέρνησης (Governance), οι Παγκόσμιοι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (Ε.Κ.Ε.) στην επενδυτική διαδικασία και η επιλογή επενδυτικών τοποθετήσεων αποτελεί τα τελευταία χρόνια διεθνώς μια ταχέως ανερχόμενη τάση, με στόχο τη βελτίωση της στρατηγικής και των πολιτικών στο πλαίσιο των αρχών της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι Εταιρίες πρέπει να έχουν την ικανότητα να ανταποκρίνονται σε οικονομικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις που προκύπτουν, να εισάγουν Περιβαλλοντικούς, Κοινωνικούς δείκτες επίδοσης καθώς και δείκτες Διακυβέρνησης και να τηρούν πεπραγμένα για την επίδοση τους αναφορικά με την συμβολή τους στους Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Σε αυτήν την παγκόσμια υγειονομική κρίση, κάθε μέρα που ξημερώνει συνιστά και μια νέα πρόκληση για όλους. Η εποχή ορίζει τη συμμόρφωση όλων με την περιβαλλοντική νομοθεσία, τους κανονισμούς και την εφαρμογή πιστοποιημένων προτύπων περιβαλλοντικής διαχείρισης ISO 14001, σύστημα διαχείρισης απογραφής και αναφοράς εκπομπών αερίων θερμοκηπίου ISO 14064, πρότυπο διαχείρισης ποιότητας ISO 9001 και προώθηση συστηματικής εφαρμογής βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών σε όλους τους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας με τεχνικές που συμβάλουν τα μέγιστα:
Στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και αέρια εκπομπών χαμηλότερα των νομοθετικά επιβεβλημένων, χρήση βασικών πρώτων υλών (φυσικό αέριο) από μη ανανεώσιμες πηγές, παρακολούθηση των συνολικών εκπομπών απόδοσής διοξειδίου του άνθρακα και μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έναντι της κλιματικής αλλαγής, μείωση της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων χωρίς να περιορίζετε ούτε να απειλείτε η επάρκεια του διαθέσιμου νερού στον υδροφόρο ορίζοντα, στην ορθή διαχείριση όλων των αποβλήτων σύμφωνα με τα διεθνώς συμφωνηθέντα πλαίσια με μείωση της παραγωγής αποβλήτων μέσω της πρόληψης, σταθερή αύξηση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης και την αξιοποίηση σε άλλες δραστηριότητες των αποβλήτων, την αποτροπή όλων των μορφών της θαλάσσιας ρύπανσης με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την αποφυγή ρύπανσης ειδικά από τις βιομηχανικές δραστηριότητες.
Πρέπει να δημιουργηθούν μηχανισμοί υποστήριξης για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας καθώς και η μετάβαση στην κινητικότητα χαμηλών ρύπων ως εργαλείο επανεκκίνησης της οικονομίας την επομένη ημέρα της πανδημίας του κορωνοϊού.(π.χ. ηλεκτροκίνηση, καθαρές και βιώσιμες μετακινήσεις, πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης). Αυτή η κουλτούρα αποτελεί ολοκληρωμένη λύση για τη μείωση των ρύπων, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και τη δημιουργία μιας νέας πράσινης οικονομίας με μεγάλες αναπτυξιακές προοπτικές.
Είναι επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης της αξίας του Κοινωνικού κεφαλαίου, με τη διαχείριση των κοινωνικών θεμάτων, τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.
Αποτελεί καθήκον της Διοίκησης και των υπεύθυνων λήψης αποφάσεων νε εντάξει σε αυτή την κατηγορία θέματα για την υγεία, την ασφάλεια, το περιβάλλον (HSΕ) και την αειφορία, μέριμνα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, ώστε να ενισχυθεί και να παραμείνει παραγωγικό το εργατικό δυναμικό στο μέλλον.
Η Υγεία, ψυχική και σωματική με δράσεις θετικής κοινωνικής επίδρασης, καθώς και η Ασφάλεια των εργαζομένων αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα της δραστηριότητας των Εταιριών και πρωταρχικό επιχειρησιακό στόχο και συμβάλλει καθοριστικά στην υπεύθυνη και βιώσιμη ανάπτυξή τους.
Η συστηματική και συνεχής προσπάθεια προώθησης και διαμόρφωσης μιας εταιρικής Κουλτούρας Υγείας και Ασφάλειας, που ενθαρρύνει όλους τους εργαζόμενους να συμπεριφέρονται υπεύθυνα για την προσωπική τους ασφάλεια αλλά και την ασφάλεια των συναδέλφων τους και μέσω δράσεων του κοινωνικού συνόλου, πρέπει να αποτελεί πάγια καθημερινή δέσμευση όλων με τη συμμόρφωση στους Κανονισμούς Υγείας και Ασφάλειας, τήρηση και εφαρμογή της νομοθεσία Ν.1568/85, Ν.3850/10 και εφαρμογή ολοκληρωμένου και πιστοποιημένου συστήματος διαχείρισης κατά τα διεθνή πρότυπα OHSAS 18001 και IS0 45001 για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, το οποίο είναι σχεδιασμένο για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων, τη συνεχή λήψη μέτρων για την πρόληψη ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, τη συνεχή εκπαίδευση των εργαζομένων καθώς και την ενίσχυση εργασιακής κουλτούρας.
Διαμόρφωση και υλοποίηση διαδικασιών και ενεργειών που συμβάλλουν στην περαιτέρω βελτίωση του επιπέδου της Υγείας και της Ασφάλειας αξιοποιώντας τα ευρήματα των προγραμματισμένων ή έκτακτων επιθεωρήσεων των εργασιακών χώρων και εφαρμογή συστημάτων προς αναγνώριση και αξιολόγηση των επαγγελματικών κινδύνων ώστε να εκτιμηθεί η επίδρασή τους στους εργαζόμενους και να εντοπιστούν οι ανάγκες παρεμβάσεων σε όλους τους χώρους εργασίας και η λήψη μέτρων για τον έλεγχο και τον περιορισμό τους.
Εκστρατεία ανάπτυξης της νοοτροπίας πρόληψης ατυχημάτων «SafeWork» & διατήρηση δεικτών συχνότητας ατυχημάτων με στόχο τη μείωση εργατικών ατυχημάτων. Ο ρόλος της καθοδήγησης στην πρόληψη των τραυματισμών και οι συστάσεις στο χώρο εργασίας για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών είναι καθοριστικός για την επίτευξη ασφαλών συνθηκών εργασίας και τη διασφάλιση ενός εργασιακού περιβάλλοντος χωρίς δυστυχήματα, ατυχήματα, σοβαρούς και δυνητικούς θανατηφόρους τραυματισμούς στη βιομηχανία και την εξάλειψη επαγγελματικών ασθενειών (αποφυγή θανάτων και ασθενειών που οφείλονται σε επικίνδυνες χημικές ουσίες καθώς και στη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους).
Συστηματική μέτρηση, αξιολόγηση και προσπάθεια μείωσης των επιπέδων έκθεσης σε βλαπτικούς παράγοντες και η συνεχής παρακολούθηση της υγείας, ψυχικής και σωματικής των εργαζομένων. Η έκθεση σε διάφορους κινδύνους όπως π.χ. στη σκόνη, στο θόρυβο, στις υψηλές θερμοκρασίες, ή σε ουσίες όπως: οι ενώσεις του φθορίου, το διοξείδιο του θείου, το μονοξείδιο του άνθρακα, και οι αρωματικοί πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες αποτελεί γραμμή ευθύνης και υψίστη προτεραιότητα της Διοίκησης στη διαχείριση μετρήσεων των επιδόσεων ασφαλείας και τη δέσμευση αδιάκοπης εργασίας για την επίτευξη ασφαλών συνθηκών εργασίας, βελτίωση διαδικασιών, λήψη μέτρων ασφαλείας και διατήρηση των δεικτών Υγείας & Ασφάλειας στα καλύτερα δυνατά επίπεδα σε όλες τις εγκαταστάσεις.
Υψίστης σημασίας είναι η προτεραιότητα στη θωράκιση της υγείας των εργαζομένων επενδύοντας στην πρόληψη και υλοποιώντας δράσεις παρέχοντας υπηρεσίες & προγράμματα κοινωνικού περιεχομένου, προσφοράς προς το σύνολο, με κάθε είδους υπόβαθρο και με στόχο την κοινωνική προσφορά.
Επιπλέον δράσει για την προστασία τους από κάθε μορφή επικινδυνότητας στο χώρο εργασίας, εξασφαλίζοντας ότι οι εργαζόμενοι είναι εφοδιασμένοι με τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό και έχουν την απαιτούμενη κατάρτιση που είναι αναγκαία για την εκπλήρωση της εργασίας τους με ασφάλεια και ειδική μέριμνα για την ευεξία τους/well-being και εφαρμογή συμπληρωματικών προγραμμάτων φαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης για όλους τους εργαζόμενους και τα μέλη των οικογενειών τους. Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, εκπαίδευση και συστηματική συμμετοχή του προσωπικού σε θέματα και εκπαιδευτικά προγράμματα Υγείας και Ασφάλειας με σκοπό την εξάλειψη των συμβάντων στους χώρους εργασίας, ο σεβασμός των κανόνων και η επίτευξη των στόχων.
Υλοποίηση και εφαρμογή κοινωνικών προγραμμάτων και επενδύσεις σε τοπικές υποδομές και συμβολή σε όλο το κοινωνικό φάσμα των Παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Προστασία των εργασιακών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αύξηση ποσοστού άμεσης απασχόλησης και προαγωγή ασφαλών συνθηκών εργασίας για όλους τους εργαζόμενους χωρίς διακρίσεις. Εξασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας για όλες τις γυναίκες (ποσοστό γυναικών στην άμεση απασχόληση, ποσοστό γυναικών σε θέσεις ευθύνης) και τους άνδρες και για τους νέους ανθρώπους και στην εξάλειψη της αναγκαστικής και παιδικής εργασίας και δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Η προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα αποτελεί αναγνωρισμένο εθνικό και ευρωπαϊκό στόχο στο πλαίσιο της οικοδόμησης αποδοτικών, αξιόπιστων και διάφανων θεσμών.
Συμμόρφωση με κανονισμούς που αφορούν στις επιδράσεις των προϊόντων και υπηρεσιών στην υγεία και την ασφάλεια των πελατών και καταναλωτών και αποφυγή μη συμμόρφωσης με νόμους και κανονισμούς εργασίας και κοινωνικών θεμάτων. Καθορισμός και υλοποίηση στρατηγικών σε θέματα Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας στο επίπεδο της Αειφόρου Ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια.
Συμβολή στη βελτίωση της εκπαίδευσης, της ενημέρωσης, σχετικά με θέματα που αφορούν τον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τη μείωση των επιπτώσεων και την έγκαιρη προειδοποίηση σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών και στους κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή.
Σχεδιασμός αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και ετοιμότητας σε έκτακτα περιστατικά (πυρκαγιές, εκρήξεις, καθίζηση εδάφους, έκλυση χημικών ουσιών στο περιβάλλον, μεταφορά προϊόντων, απόβλητα, φυσικούς κινδύνους όπως καιρικά και σεισμικά φαινόμενα, περιστατικά υγείας και ασφάλειας και άλλοι κίνδυνοι) με σοβαρές συνέπειες στους εργαζόμενους, την τοπική κοινωνία, το φυσικό περιβάλλον αλλά και στην ομαλή λειτουργία των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση στη φήμη, καθώς και στα οικονομικά αποτελέσματα τους. Σαν επείγοντα (έκτακτα) θεωρούνται τα περιστατικά που έχουν σαν αποτέλεσμα την παρέκκλιση από την ομαλή λειτουργία του Τομέα με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην Υγεία & στην Ασφάλεια των εργαζομένων.
Ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης όλων σχετικά με τις προληπτικές δράσεις, τα προγράμματα προαγωγής υγείας, την επαρκή και ισότιμη πρόσβαση σε εγκαταστάσεις που εξασφαλίζουν ασφαλείς συνθήκες εργασίας και υγιεινής διαβίωσης των εργαζομένων και κατ’ επέκταση των τοπικών κοινοτήτων που δραστηριοποιείται η εκάστοτε Εταιρία.
Συνεχής προσπάθεια για εναρμόνιση με τα διεθνή πρότυπα και την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία. Στήριξη τοπικών υποδομών και τοπικών πολιτιστικών και αθλητικών δράσεων. Ενίσχυση τοπικής απασχόλησης. Ανάπτυξη καινοτόμων συνεργασιών για την υποστήριξη δράσεων/εθελοντικών οργανώσεων σύμφωνα με τους άξονες της κοινωνικής πολιτικής των Εταιριών και την ανάδειξη ενός θετικού αντίκτυπου στην κοινωνία, κουλτούρα κοινωφελής εργασίας. Ενίσχυση τοπικής και εθνικής οικονομίας και ανάπτυξης και προστασία και διαφύλαξη της πολιτισμικής και φυσικής κληρονομίας. Η Υγεία & Ασφάλεια πρέπει να είναι προσωπική αξία για όλους.
Ένα ισχυρό σύστημα Εταιρικής Διακυβέρνησης έχει θετική επίδραση, τόσο στη λειτουργία της επιχείρησης, όσο και στα κέρδη και στις ταμειακές ροές, εκτιμώντας ότι τελικά αυξάνει την αξία της εταιρείας και των μετοχών της. Δημιουργία «Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης» & εφαρμογή υψηλότερων προτύπων Εταιρικής Διακυβέρνησης. Εφαρμογή «Κώδικα Επιχειρηματικής Δεοντολογίας», Μηδενική Ανοχή σε περιστατικά διαφθοράς και δωροδοκίας, Αξιοκρατία, Εκπαίδευση στελεχών στην αντιμετώπιση της Διαφθορά και της Δωροδοκίας.
Η συμμόρφωση και τήρηση προς την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία και τους κανόνες και η υιοθέτηση μιας υπεύθυνης, βιώσιμης και ηθικής επιχειρηματικής συμπεριφοράς, που αξιολογείται τακτικά βάσει των αποτελεσμάτων και δέσμευση στη βελτίωση των επιδόσεών σε θέματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά, διαφάνειας και εταιρικής διακυβέρνησης.
Οι Εταιρίες θα πρέπει να μάθουν να διαχειρίζονται τους δείκτες επίδοσης σε θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης (ESG) με στόχο την αποτύπωση της ικανότητας τους να δημιουργούν αξία, να διαμορφώνουν αποτελεσματικές στρατηγικές με μακροπρόθεσμο ορίζονται, να αποσκοπούν στην ενσωμάτωση ESG κριτηρίων στη χρηματοδότηση επενδύσεων τους, να διασφαλίζουν ότι η αποστολή τους υλοποιείται με σεβασμό και υπευθυνότητα απέναντι στους εργαζόμενους, το φυσικό περιβάλλον, την ευρύτερη κοινωνία και να αποτελεί κοινή συνείδηση σε όλο το φάσμα λήψης αποφάσεων τους.
Η Εταιρική Υπευθυνότητα αποτελεί μία από τις βασικές αξίες και στόχος είναι η ανάπτυξη και προαγωγή της υγιούς επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα μέσα από ένα γόνιμο διάλογο με την πολιτεία, την κοινωνία και τους κοινωνικούς εταίρους. Είναι ευθύνη των επιχειρήσεων στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον να αποτυπώνουν, να αξιολογούν και να βελτιώνουν την επίδραση που έχουν στην κοινωνία, το περιβάλλον και τους εργαζομένους τους.
Ελένη Ζορμπά, MD, PhD – Ειδικός Ιατρός Εργασίας – linkedin Account
