Από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκταμιεύθηκαν στις 8 Ιουνίου 2,4 δισ. ευρώ τα οποία προορίζονται για 31 έργα σε επτά δικαιούχους χώρες, με σκοπό να τις βοηθήσουν να εκσυγχρονίσουν τα ενεργειακά τους συστήματα, να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς της ενέργειας, της βιομηχανίας και των μεταφορών, και να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα κοινή εκταμίευση η οποία θα δώσει ώθηση στην πράσινη μετάβαση της Ευρώπης. Οι επενδύσεις αυτές βοηθούν τα εν λόγω κράτη μέλη να μειώσουν την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, να επιτύχουν τους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους τους για το 2030 και να συμβάλουν στη μακροπρόθεσμη δέσμευση της ΕΕ για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.
Χάρη στα έσοδα από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών πραγματοποιήθηκαν πρόσθετες επενδύσεις στη Ρουμανία (1,1 δισ. ευρώ), την Τσεχία (1 δισ. ευρώ), τη Βουλγαρία (197 εκατ. ευρώ), την Πολωνία (47 εκατ. ευρώ), την Κροατία (88 εκατ. ευρώ), τη Λετονία (5 εκατ. ευρώ) και τη Λιθουανία (1 εκατ. ευρώ). Τα ποσά που εκταμιεύονται σήμερα φέρνουν το σύνολο των εκταμιεύσεων από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού από τον Ιανουάριο του 2021 σε περίπου 7,5 δισ. ευρώ, προς όφελος 10 επιλέξιμων κρατών μελών. Τα έργα που υποστηρίζονται σήμερα επικεντρώνονται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών δικτύων και στην ενεργειακή απόδοση.
Μερικές από τις προτάσεις που επιλέχθηκαν για χρηματοδότηση είναι οι εξής:
- εκσυγχρονισμός του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στη Βουλγαρία για την επιτάχυνση του εξηλεκτρισμού των μεταφορών, της ανάπτυξης εγκαταστάσεων αποθήκευσης, της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της αποκέντρωσης της κατανάλωσης και της παραγωγής ενέργειας·
- ανάπτυξη φωτοβολταϊκής δυναμικότητας και ικανότητας αποθήκευσης ενέργειας για δημόσιους παρόχους υπηρεσιών ύδρευσης στην Κροατία·
- βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης ενέργειας σε νέα κτίρια για τον δημόσιο τομέα μέσω του προγράμματος ENERGov στην Τσεχία·
- εισαγωγή ηλεκτρικών οχημάτων και αντίστοιχων υποδομών φόρτισης στη Λετονία·
- ανακαίνιση πολυκατοικιών στη Λιθουανία·
- στήριξη της συμπαραγωγής για τηλεθέρμανση στην Πολωνία·
- νέες ικανότητες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, τηλεθέρμανση και υποδομές φυσικού αερίου για την αντικατάσταση της ενέργειας που παράγεται με καύση άνθρακα στη Ρουμανία.
Η προθεσμία για την υποβολή από τα δικαιούχα κράτη μέλη επενδυτικών προτάσεων για πιθανή στήριξη από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού είναι η 15η Αυγούστου 2023 για τις προτάσεις χωρίς προτεραιότητα και η 12η Σεπτεμβρίου 2023 για τις προτάσεις προτεραιότητας.
Ιστορικό
Το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, το οποίο χρηματοδοτείται από τα έσοδα του πλειστηριασμού δικαιωμάτων εκπομπής στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ, αποσκοπεί στη στήριξη δέκα χωρών της ΕΕ με χαμηλότερα εισοδήματα κατά τη μετάβασή τους στην κλιματική ουδετερότητα. Οι δικαιούχες χώρες είναι η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Κροατία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Τσεχία.
Το Ταμείο Εκσυγχρονισμού στηρίζει επενδύσεις στην παραγωγή και χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στην ενεργειακή απόδοση, στην αποθήκευση ενέργειας, στον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών δικτύων, συμπεριλαμβανομένης της τηλεθέρμανσης, των αγωγών και των δικτύων, και στη δίκαιη μετάβαση σε περιοχές που εξαρτώνται από τον άνθρακα.
Το Ταμείο συμπληρώνει άλλα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα, όπως η πολιτική συνοχής και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Το Ταμείο κινητοποιεί σημαντικούς πόρους, οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν τα δικαιούχα κράτη μέλη να στηρίξουν επενδύσεις σύμφωνα με το σχέδιο REPowerEU και τη δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55 % (Fit For 55). Το Ταμείο λειτουργεί υπό την ευθύνη των δικαιούχων χωρών σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Στις 10 Μαΐου 2023 το αναθεωρημένο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) ενσωματώθηκε στο δίκαιο της ΕΕ. Το ενισχυμένο ΣΕΔΕ της ΕΕ διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου Εκσυγχρονισμού, και από το 2024 θα παρέχεται χρηματοδοτική στήριξη σε τρία επιπλέον δικαιούχα κράτη μέλη ―Πορτογαλία, Ελλάδα και Σλοβενία.
Οι δραστηριότητες αξιολόγησης επενδυτικών προτάσεων από την ΕΤΕπ στο πλαίσιο του Ταμείου Εκσυγχρονισμού είναι διαχωρισμένες από τις συνήθεις χρηματοδοτικές δραστηριότητες και δραστηριότητες τεχνικής βοήθειας της ΕΤΕπ, ώστε να αποφεύγεται κάθε πιθανή σύγκρουση συμφερόντων κατά την εκτέλεση των δραστηριοτήτων που ανατίθενται σύμφωνα με την οδηγία για το ΣΕΔΕ και τον εκτελεστικό κανονισμό της Επιτροπής της 9ης Ιουλίου 2020.
Tαχύτερη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας
Follow us στη σελίδα στο Facebook ΕΔΩ για να βλέπετε όλα τα νέα