Στις 15 Δεκεμβρίου, η Επιτροπή ενέκρινε σειρά νομοθετικών προτάσεων για την απανθρακοποίηση της αγοράς αερίου της ΕΕ, οι οποίες διευκολύνουν τη χρήση ανανεώσιμων αερίων και αερίων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, συμπεριλαμβανομένου του υδρογόνου, και εγγυώνται την ενεργειακή ασφάλεια για όλους τους πολίτες στην Ευρώπη. Η Επιτροπή δίνει επίσης συνέχεια στη στρατηγική της ΕΕ για το μεθάνιο και στις διεθνείς δεσμεύσεις της με προτάσεις για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου στον ενεργειακό τομέα στην Ευρώπη και στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να απανθρακοποιήσει την ενέργεια που καταναλώνει για να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και για να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, και οι παρούσες προτάσεις θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου.
Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε:
«Η Ευρώπη πρέπει να γυρίσει σελίδα, να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα και να μεταβεί σε καθαρότερες πηγές ενέργειας. Γι’ αυτό απαιτείται η αντικατάσταση του ορυκτού αερίου από ανανεώσιμα αέρια και αέρια χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, όπως το υδρογόνο. Σήμερα προτείνουμε τους κανόνες που θα καταστήσουν δυνατή αυτή τη μετάβαση και θα οικοδομήσουν τις αγορές, τα δίκτυα και τις υποδομές που απαιτούνται. Για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου, προτείνουμε επίσης ένα στιβαρό νομικό πλαίσιο για την καλύτερη παρακολούθηση και τη μείωση αυτού του ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου, γεγονός που θα μας βοηθήσει να ανταποκριθούμε στην Παγκόσμια δέσμευση για το μεθάνιο και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση.»
Η κ. Κάντρι Σίμσον, επίτροπος Ενέργειας, δήλωσε σχετικά:
«Με τις σημερινές προτάσεις, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για την πράσινη μετάβαση στον τομέα του αερίου, ενισχύοντας τη χρήση καθαρών αερίων. Βασικό στοιχείο της μετάβασης αυτής είναι η δημιουργία μιας ανταγωνιστικής αγοράς υδρογόνου με ειδικές υποδομές. Θέλουμε η Ευρώπη να πρωτοπορήσει και να είναι η πρώτη παγκοσμίως που καθορίζει τους κανόνες της αγοράς για αυτή τη σημαντική πηγή ενέργειας και αποθήκευσης. Προτείνουμε επίσης αυστηρούς κανόνες για τις εκπομπές μεθανίου από το αέριο, το πετρέλαιο και τον γαιάνθρακα, για τη μείωση των εκπομπών σε αυτούς τους τομείς κατά 80 % έως το 2030 και για την ενθάρρυνση της ανάληψης δράσης για το μεθάνιο εκτός της ΕΕ. Οι προτάσεις μας ενισχύουν επίσης την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, με σκοπό την αντιμετώπιση των κλυδωνισμών των τιμών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού μας συστήματος. Όπως ζητήθηκε από τα κράτη μέλη, βελτιώνουμε τον συντονισμό της αποθήκευσης αερίου στην ΕΕ και παρέχουμε τη δυνατότητα από κοινού αγοράς αποθεμάτων αερίου σε εθελοντική βάση.»
Οι προτάσεις της Επιτροπής (κανονισμός και οδηγία) δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη μετάβαση από το ορυκτό φυσικό αέριο στα ανανεώσιμα αέρια και στα αέρια χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, ιδίως το βιομεθάνιο και το υδρογόνο, και ενισχύουν την ανθεκτικότητα του συστήματος αερίου. Ένας από τους κύριους στόχους είναι να δημιουργηθεί μια αγορά υδρογόνου, να διαμορφωθεί το κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον και να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη ειδικών υποδομών, μεταξύ άλλων για εμπόριο με τρίτες χώρες. Οι κανόνες της αγοράς θα εφαρμοστούν σε δύο φάσεις, πριν και μετά το 2030, και θα καλύπτουν την πρόσβαση σε υποδομές υδρογόνου, τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων παραγωγής και μεταφοράς υδρογόνου και τον καθορισμό των τιμολογίων. Θα δημιουργηθεί μια νέα δομή διακυβέρνησης με τη μορφή του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαχειριστών Δικτύου Υδρογόνου (ENNOH) για την προώθηση ειδικής υποδομής υδρογόνου, τον διασυνοριακό συντονισμό και την κατασκευή δικτύων διασύνδεσης, καθώς και για την επεξεργασία ειδικών τεχνικών κανόνων.
Η πρόταση προβλέπει ότι τα εθνικά σχέδια ανάπτυξης δικτύων θα πρέπει να βασίζονται σε ένα κοινό σενάριο για την ηλεκτρική ενέργεια, το αέριο και το υδρογόνο. Θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα, καθώς και με το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης δικτύων σε επίπεδο ΕΕ. Οι διαχειριστές δικτύων αερίου θα πρέπει να περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τις υποδομές που μπορούν να παροπλιστούν ή να αναπροσαρμοστούν, και θα υπάρξει χωριστή υποβολή εκθέσεων για την ανάπτυξη του δικτύου υδρογόνου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η κατασκευή του συστήματος υδρογόνου θα βασίζεται σε ρεαλιστική προβολή της ζήτησης.
Οι νέοι κανόνες θα διευκολύνουν την πρόσβαση των ανανεώσιμων αερίων και των αερίων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών στο υφιστάμενο δίκτυο αερίου, μέσω της κατάρτισης των τιμολογίων για τις διασυνοριακές διασυνδέσεις και της μείωσης των τιμολογίων στα σημεία έγχυσης. Με τους νέους κανόνες δημιουργείται επίσης ένα σύστημα πιστοποίησης για τα αέρια χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, που θα συμπληρώνει τις εργασίες που ξεκίνησαν στο πλαίσιο της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με την πιστοποίηση των ανανεώσιμων αερίων. Έτσι θα εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού όσον αφορά την αξιολόγηση του πλήρους αποτυπώματος εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των διαφόρων αερίων και θα δοθεί η δυνατότητα στα κράτη μέλη να τις συγκρίνουν αποτελεσματικά και να εξετάσουν τη συμπερίληψή τους στο ενεργειακό τους μείγμα. Προκειμένου να αποφευχθεί ο εγκλωβισμός της Ευρώπης στο ορυκτό φυσικό αέριο και να δοθεί χώρος στα καθαρά αέρια στην ευρωπαϊκή αγορά αερίου, η Επιτροπή προτείνει να μην παραταθούν οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις για το ορυκτό φυσικό αέριο χωρίς μείωση πέραν του 2049.
Μια άλλη προτεραιότητα της δέσμης μέτρων είναι η ενδυνάμωση και η προστασία των καταναλωτών. Αντικατοπτρίζοντας τις διατάξεις που εφαρμόζονται ήδη στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι καταναλωτές μπορούν να αλλάζουν προμηθευτές ευκολότερα, να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά εργαλεία σύγκρισης των τιμών, να λαμβάνουν ακριβείς, δίκαιες και διαφανείς πληροφορίες τιμολόγησης και να έχουν καλύτερη πρόσβαση σε δεδομένα και νέες έξυπνες τεχνολογίες. Οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν ανανεώσιμα αέρια και αέρια χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών αντί των ορυκτών καυσίμων.
Οι υψηλές τιμές της ενέργειας κατά τους τελευταίους μήνες επέστησαν την προσοχή στη σημασία της ενεργειακής ασφάλειας, ιδίως σε περιόδους αστάθειας των παγκόσμιων αγορών. Η Επιτροπή πρότεινε σήμερα τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του συστήματος φυσικού αερίου και την ενίσχυση των υφιστάμενων διατάξεων για την ασφάλεια του εφοδιασμού, όπως υποσχέθηκε στην ανακοίνωση και στην εργαλειοθήκη για τις τιμές της ενέργειας της 13ης Οκτωβρίου και όπως ζητήθηκε από τα κράτη μέλη. Σε περίπτωση ελλείψεων, κανένα νοικοκυριό στην Ευρώπη δεν θα μείνει μόνο του, με την καθιέρωση ενισχυμένης αυτόματης αλληλεγγύης σε διασυνοριακό επίπεδο μέσω νέων προκαθορισμένων ρυθμίσεων και διευκρινίσεων σχετικά με τους ελέγχους και τις αποζημιώσεις εντός της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Η πρόταση επεκτείνει τους ισχύοντες κανόνες στα ανανεώσιμα αέρια και στα αέρια χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και εισάγει νέες διατάξεις για την κάλυψη των αναδυόμενων κινδύνων κυβερνοασφάλειας. Τέλος, θα προωθήσει μια πιο στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά την αποθήκευση αερίου, ενσωματώνοντας τις παραμέτρους της αποθήκευσης στην εκτίμηση κινδύνου σε περιφερειακό επίπεδο. Η πρόταση καθιστά επίσης δυνατή την από κοινού προμήθεια από τα κράτη μέλη σε εθελοντική βάση προκειμένου να διαθέτουν στρατηγικά αποθέματα, σύμφωνα με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ.
Αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου
Παράλληλα, σε μια πρώτη νομοθετική πρόταση της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου στον τομέα της ενέργειας, η Επιτροπή θα απαιτήσει από τους τομείς του πετρελαίου, του αερίου και του γαιάνθρακα να μετρούν, να αναφέρουν και να επαληθεύουν τις εκπομπές μεθανίου, και εισηγείται αυστηρούς κανόνες για τον εντοπισμό και την επισκευή των διαρροών μεθανίου και για τον περιορισμό του εξαερισμού και της καύσης σε πυρσό. Προτείνει επίσης παγκόσμια εργαλεία παρακολούθησης που διασφαλίζουν τη διαφάνεια των εκπομπών μεθανίου από τις εισαγωγές πετρελαίου, αερίου και γαιάνθρακα στην ΕΕ, τα οποία θα επιτρέψουν στην Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω δράσεις στο μέλλον.
Η πρόταση θα θεσπίσει ένα νέο νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τη διασφάλιση του υψηλότερου επιπέδου μέτρησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης (MRV) των εκπομπών μεθανίου. Οι νέοι κανόνες θα απαιτούν από τις εταιρείες να μετρούν και να ποσοτικοποιούν τις εκπομπές μεθανίου τους σε επίπεδο στοιχείου ενεργητικού στην πηγή και να διενεργούν ολοκληρωμένες έρευνες για τον εντοπισμό και την επιδιόρθωση διαρροών μεθανίου στις δραστηριότητές τους. Επιπλέον, με την πρόταση απαγορεύονται οι πρακτικές εξαερισμού και καύσης σε πυρσό, οι οποίες απελευθερώνουν μεθάνιο στην ατμόσφαιρα, εκτός από αυστηρά καθορισμένες περιπτώσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να καταρτίσουν σχέδια μετριασμού, εξετάζοντας τον μετριασμό του μεθανίου και τη μέτρηση του μεθανίου από εγκαταλελειμμένα ορυχεία και ανενεργά φρεάτια.
Τέλος, όσον αφορά τις εκπομπές μεθανίου των εισαγωγών ενέργειας της ΕΕ, η Επιτροπή προτείνει μια προσέγγιση δύο σταδίων. Πρώτον, οι εισαγωγείς ορυκτών καυσίμων θα υποχρεούνται να υποβάλλουν πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι προμηθευτές τους διενεργούν τη μέτρηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών τους και τον τρόπο με τον οποίο μετριάζουν τις εν λόγω εκπομπές. Η Επιτροπή θα θεσπίσει δύο εργαλεία διαφάνειας που θα καταδεικνύουν τις επιδόσεις και τις προσπάθειες μείωσης που καταβάλλουν τα κράτη και οι εταιρείες ενέργειας ανά τον κόσμο όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών μεθανίου: μια βάση δεδομένων διαφάνειας, όπου τα δεδομένα που αναφέρουν οι εισαγωγείς και οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα τίθενται στη διάθεση του κοινού· και ένα εργαλείο παγκόσμιας παρακολούθησης για την ανάδειξη των κύριων κόμβων εκπομπής μεθανίου εντός και εκτός ΕΕ, αξιοποιώντας την παγκόσμια ηγετική μας θέση στην περιβαλλοντική παρακολούθηση μέσω δορυφόρων.
Ως δεύτερο βήμα, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των εκπομπών από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ευρώπη, η Επιτροπή θα ξεκινήσει διπλωματικό διάλογο με τους διεθνείς εταίρους μας και θα επανεξετάσει τον κανονισμό για το μεθάνιο έως το 2025, με σκοπό τη θέσπιση αυστηρότερων μέτρων για τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων μόλις καταστούν διαθέσιμα όλα τα δεδομένα.
You could read more about NET ZERO ENERGY News Here, about Growth Path Explorer Here