#Interview surrounded by the concept: All Over The World – Wherever, Together#
Πολίτης του κόσμου. Μια πετυχημένη καριέρα, μια πορεία που ξεχωρίζει. Πότε και πως αποφασίσατε να ζήσετε και να δουλέψετε στο εξωτερικό;
Από μικρός πάντα είχα σκοπό να ζήσω στο εξωτερικό. Θυμάμαι τον πατέρα μου να μου λέει πως η Ελλάδα δυστυχώς είναι μικρή αγορά (λόγω περιορισμών της γλώσσας – ειρωνικό διότι ο ίδιος τρέφει τρομερή αγάπη για την γλώσσα μας), που έχει πάρα πολλές δυσκολίες. Αν ήθελα ποτέ να μάθω τις πραγματικές δυνατότητες μου, θα έπρεπε να δοκιμαστώ στο εξωτερικό. Με έσπρωχνε να εφοδιαστώ με ξένες γλώσσες, συγκεκριμένα αγγλικά και γαλλικά, και να τα ξέρω άπταιστα, για να προετοιμαστώ για την πορεία μου. Για καλή μου τύχη έχω μητέρα Αμερικάνα, που μου διευκόλυνε το μονοπάτι προς το εξωτερικό στο μέγιστο βαθμό.
Μόλις αποφοίτησα από το λύκειο, έφυγα για το Λονδίνο στα δεκαεπτά μου για να σπουδάσω νομικά στο πανεπιστήμιο City του Λονδίνου.
Υ.Γ. Δεν τα κατάφερα τόσο καλά με τα γαλλικά!
Ποιοι είναι οι σημαντικοί σταθμοί σε αυτή τη πορεία και πόσο συνέβαλλαν στην εξέλιξη σας;
Το πρώτο (και μπορεί το πιο σημαντικό) ήταν η παρέα τον Ελλήνων φίλων μου που είχα στο Λονδίνο. Περνούσα σχεδόν όλο το 24ώρο μαζί: συγκατοικούσαμε, τρώγαμε, παίζαμε χαρτιά, βγαίναμε έξω. Χωρίς αυτούς δεν ξέρω αν η προσγείωση μου στο εξωτερικό θα ήταν τόσο ομαλή, και αν τα «σαμάρια» της νοσταλγίας για την Ελλάδα θα ισοπεδώνονταν. Μέχρι και σήμερα τους θεωρώ του καλύτερους και πιο κοντινούς φίλους μου.
Οι φιλίες που απέκτησα στο πανεπιστήμιο επίσης έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη μου. Υπήρχαν Έλληνες, αλλά συναπαρτίζονταν κυρίως από ξένους. Μού άνοιξαν τα μάτια στο τι προσφέρει το Λονδίνο. Ξαφνικά ο σκοπός κάθε ημέρας μετατράπηκε στο να καταπολεμήσω το πόσο μου έλειπε η Ελλάδα, στο να μαθαίνω το πόσο όμορφα μπορούσα να περάσω και τι εμπειρίες μπορούσα να αποκτήσω αποκλειστικά από την Βρετανική πρωτεύουσα. Το σύνθημα “Δεν κάνει κρύο στην Ελλάδα” είχε μετατραπεί στο “London Calling”.
Φυσικά οι σπουδές μου (Νομική και μεταπτυχιακό στα Τραπεζικά & Διεθνή Χρηματοοικονομικά) επηρέασαν τον τρόπο σκέψης μου και την πορεία που περίμενα να ακολουθήσω. Η παγκόσμια κρίση του ‘08 άλλαξε όλα το δεδομένα. Δουλειές δεν υπήρχανε. Θυμάμαι ένα συγκεκριμένο περιστατικό, είχα συνέντευξη με την τράπεζα Μπάρκλεϊς και καθώς έμπαινα στα γραφεία τους σκεφτόμουν την ανακοίνωση που είχαν εκδώσει εκείνο το πρωί πως θα απολύσουν 3,000 υπαλλήλους. Πως γινόταν να με προσλάβουν?
Έπειτα επέστρεψα στην Ελλάδα και δούλευα στις εκδόσεις (συγκεκριμένα τα περιοδικά Ντίσνευ, και εκδόσεις βιβλίων) για μερικά έτη. Η Ελληνική πραγματικότητα ήταν τελείως διαφορετική από αυτά που είχα συνηθίσει στο εξωτερικό. Ήταν από τα πιο δύσκολα χρόνια που πέρασα στην ζωή μου, αλλά επίσης είμαι υπερήφανος για αυτά. Έμαθα πάρα πολλά, δούλεψα με καταπληκτικούς συνεργάτες, αλλά γνώρισα και την δυσλειτουργία της Ελληνικής αγοράς.
Γνώρισα την μέλλουσα γυναίκα μου, που έτυχε να έχει προκόψει πολλά χρόνια στο εξωτερικό. Μαζί πήραμε την απόφαση να στραφούμε στο εξωτερικό, για τις δικές μας προοπτικές αλλά και των παιδιών μας.
Ποιες είναι οι δυσκολίες που συναντήσατε μέχρι σήμερα; Υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που σας βοήθησαν και πώς;
Όπως λέει ο πατέρας μου, μόνο τα πρώτα 50 χρόνια είναι τα δύσκολα! Πολλές δυσκολίες συνάντησα. Με βοήθησαν πάρα πολύ η γυναίκα μου, οι γονείς μου, τα αδέλφια μου, τα πεθερικά μου, οι φίλοι μου, και ο πατέρας του κουμπάρου μου. Στάθηκαν δίπλα μου, μου έδιναν συμβουλές, και μου χάρισαν τις καλύτερες στιγμές της ζωής μου. Αποτέλεσαν το παράδειγμα για το πως να συμπεριφέρομαι ως άνθρωπος και ως πατέρας.
Πόσα χρόνια ζείτε στο εξωτερικό και σε ποιες χώρες; Πού σας άρεσε περισσότερο και γιατί, τόσο σαν τρόπος ζωής, όσο και εργασίας; Ποιες είναι οι διαφορές από Ελλάδα;
Έχω ζήσει στο Λονδίνο για επτά χρόνια. Οι διαφορές από την Ελλάδα είναι σημαντικές. Σαν πόλη είναι πιο σωστά διαμορφωμένη από την Αθήνα. Έχει δέντρα, πάρκα, πεζοδρόμια, συγκοινωνίες. Η γραφειοκρατία είναι πολύ λιγότερη, και η φορολογία πιο λογική. Εν ολίγοις, η καθημερινή ζωή του πολίτη είναι αρκετά πιο ευχάριστη. Φυσικά δεν είναι όλα θετικά. Χρειάζεται μόνο να δει κανείς πως οι δύο χώρες αντιμετώπισαν τον κορωνοιό. Η Ελλάδα αποδείχθηκε πως μπορεί να χειριστεί τέτοιες καταστάσεις αποτελεσματικά, ενώ η κυβέρνηση της Αγγλίας ολιγωρούσε.
Επαγγελματικά υπάρχουν δραματικές διαφορές. Το Ηνωμένο Βασίλειο προσφέρει πολλές ευκαιρίες και το κράτος είναι φιλο-επιχειρηματικό. Ανταμείβουν πολύ την καινοτομία και το φιλότιμο. Η κατάσταση που επικρατεί στις αγορές αντανακλάται στο πως δουλεύουν οι εργαζόμενοι κάθε αγοράς. Στην Ελλάδα βλέπουμε πολύ κόπο, μεράκι, ατελείωτες ώρες δουλειάς υπό απίστευτη πίεση για ελάχιστη αμοιβή. Στην Αγγλία δουλεύουν λιγότερες ώρες, αλλά σε απίστευτα γρήγορους ρυθμούς (πρέπει να το ζήσεις για να το πιστέψεις). Η συνολική παραγωγή του μέσου εργαζόμενου στις δύο χώρες πρέπει να είναι παρόμοια, αλλά όταν χρειάζεται, οι Άγγλοι μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή. Δεν είναι καλύτεροι, απλώς οι συνθήκες της Ελλάδας καταπιέζουν την εργασία. Όταν βλέπουμε τον Έλληνα στο εξωτερικό, χωρίς τους δεσμούς της Ελληνικής πραγματικότητας, πολλές φορές τον βλέπουμε να εξελίσσεται ραγδαία, και να ξεπερνά τον ντόπιο.
Τι συμβουλεύετε τους νέους ανθρώπους στην Ελλάδα, αλλά και τους Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό; Κρατάτε επαφή και με ποιο τρόπο; Δουλεύετε, κάνετε παρέα με Έλληνες;
Οι συμβουλές μου θα ήταν τρεις:
1) Μάθε καλά τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα
2) Δούλεψε σε μια πολυεθνική (στο εξωτερικό αν γίνεται). Μελέτησε τον τρόπο που βλέπουν και αντιμετωπίζουν τον κόσμο και την δουλειά
3) Μην ξεχάσεις πως δεν σου χρωστάει κανείς τίποτα, και ούτε έχεις δικαίωμα σε κάτι. Οφείλεις να προσφέρεις στην κοινωνία και στην πατρίδα σου. Μόνο έτσι αντιστρέφεται η κατάσταση.
Δουλεύω με αρκετούς Έλληνες και φυσικά κρατάω επαφή με οικογένεια και φίλους που είτε ζουν στο εξωτερικό ή στην Ελλάδα.
Πώς βλέπετε τις προοπτικές του Μέλλοντος από πλευράς τεχνολογίας, καινοτομίας, τεχνητής νοημοσύνης ή του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιείστε;
Η τεχνολογία έχει αλλάξει δραματικά τις συμπεριφορές μας τα τελευταία 25 χρόνια. Και είναι λογικό ακόλουθο που καινούργιοι κλάδοι και εταιρείες έχουν δημιουργηθεί, ενώ άλλες έχουν καταστραφεί. Όμως υπάρχει ακόμη πολύς χώρος για καινοτομία. Για παράδειγμα: οι ηλεκτρονικές αγορές. Οι διαφορές από ένα φυσικό κατάστημα είναι ελάχιστες. Βάζεις προϊόντα μέσα στο καλάθι σου και πας στο ταμείο. Δεν έχει αλλάξει πολύ η διαδικασία από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας. Ανυπομονώ να δω ποιος και πως θα διαμορφώσει μια ριζοσπαστική αλλαγή.
Η τεχνητή νοημοσύνη, όπως όλες οι μεγάλες τεχνολογικές πρόοδοι (τηλεπικοινωνίες, αεροπλάνα, βιομηχανική επανάσταση, υπολογιστές, internet κτλ) έχει την προοπτική να φέρει μια μόνιμη αλλαγή στην ζωή μας. Οι πιθανότητες φαίνονται άπειρες, και μόνο ο χρόνος θα αποδείξει πως θα τις εκμεταλλευτούμε.
Στη χώρα που ζείτε και εργάζεστε υπάρχει ευαισθησία για περιβαλλοντικά θέματα; Μπορείτε να αναφέρετε ένα παράδειγμα που σας έχει κάνει εντύπωση;
Το Λονδίνο έχει τη δυνατότητα να ηγηθεί του κόσμου σε κτίρια μηδενικού άνθρακα, net zero energy buildings, εάν ακολουθήσει βασικές συστάσεις που εκτίθενται σε μια νέα έκθεση της πρωτοβουλίας “London Energy Transformation Initiative” (LETI), ενός συνασπισμού οργανισμών εμπειρογνωμόνων που περιλαμβάνει την “Elementa Consulting” (το βρετανικό σκέλος του Integral Group ) και το Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το παράδειγμα το οποίο θα ήθελα να αναφέρω είναι τα σχολεία μηδενικού ενεργειακού αποτυπώματος στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ένα κτίριο μηδενικού ενεργειακού αποτυπώματος, καθαρού άνθρακα, είναι ένα κτίριο που είναι εξαιρετικά ενεργειακά αποδοτικό και τροφοδοτείται πλήρως από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επιτόπου ή / και εκτός του χώρου.
Τα σχολεία εδώ προσπαθούν να είναι “net zero energy” από τα νέα έργα κατασκευής τους. Τα υπάρχοντα σχολεία επίσης στοχεύουν να έχουν μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα στην λειτουργική χρήση ενέργειας.
Όσον αφορά την κατασκευή νέων σχολικών κτιρίων, οι ενσωματωμένες εκπομπές που σχετίζονται με προϊόντα και κατασκευές μετρώνται με στόχο να μειωθούν και να αντισταθμιστούν για την επίτευξη καθαρού μηδενικού άνθρακα. Αυτό το πράσινο περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνουν και εκπαιδεύονται τα παιδιά, είναι ένα σιωπηλό αλλά και ηχηρό μήνυμα σεβασμού του Πλανήτη που ζούμε.
Κατά την γνώμη σας οδηγός στην προσπάθεια για περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση σε κάθε χώρα, ποιος και με ποιο τρόπο πρέπει να είναι, η πολιτεία ή οι πολίτες;
Οδηγός θα πρέπει να είναι η πολιτεία η οποία με συνεχή ενημέρωση θα εκπαιδεύσει πρώτα τις οικονομικές μονάδες, τις βιομηχανίες, τις επιχειρήσεις και κάθε είδους νομικό πρόσωπο το οποίο έχει παραγωγική δραστηριότητα, υψηλές ενεργειακές δαπάνες και επιβλαβή για το περιβάλλον ενεργειακή κατανάλωση, δημιουργώντας φυσικά από πριν το θεσμικό πλαίσιο. Η ενημέρωση θα πρέπει να είναι πολύπλευρη και να περιλαμβάνει κάθε είδους τεχνολογική γνώση, καινοτόμες προσεγγίσεις, κάθε δυνατή εφεύρεση ή εξέλιξη σε software και hardware σε καινοτόμες μορφές, που θα ενισχύσουν την ενεργειακή μετάβαση. Πιστεύω πολύ σε αυτό. Υπάρχει ακόμα πολύς χώρος για καινοτομία.
Παράλληλα η εκπαίδευση των πολιτών, των φυσικών προσώπων είναι πολύ σημαντική, ώστε να δημιουργηθεί η κουλτούρα εκείνη που θα οδηγήσει με σταθερά και αποτελεσματικά βήματα στην Πράσινη Ανάπτυξη. Εάν δεν δημιουργηθεί πράσινη συνείδηση με στόχο την προστασία του πλανήτη που ζούμε, τότε ο σχεδιασμός προς την επίτευξη του μηδενικού ενεργειακού αποτυπώματος δεν θα έχει γερές βάσεις.
Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας το όραμα σας και μια ευχή για έναν πιο πράσινο και πιο γαλάζιο πλανήτη?
Το όραμα μου είναι μια παγκόσμια συσπείρωση, ένας παγκόσμιος σχεδιασμός με ρεαλιστικές και ταυτόχρονα ιδεαλιστικές ενέργειες για την προστασία του πλανήτη που ζούμε, οι οποίες θα οδηγήσουν στην επίτευξη όλων των στόχων που η κάθε χώρα έχει βάλει σύμφωνα με τους δικούς της περιορισμούς και τις προτεραιότητες, αρκεί αυτές να συμπίπτουν με τις Διεθνείς. Καμία χώρα δεν πρέπει να μείνει πίσω σε αυτή την πορεία.
Η ευχή μου είναι αυτόν τον πράσινο γαλάζιο πλανήτη όπως όλοι τον ονειρευόμαστε, να μπορέσουν να τον χαρούν οι δικοί μας άνθρωποι και εμείς μαζί τους πολύ σύντομα.
David Terzopoulos, Partner Strategy & Activation Manager at JUST EAT, Linkedin Account
