
Η έκδοση του 2023 του ευρωπαϊκού πίνακα αποτελεσμάτων στον τομέα της καινοτομίας και η εξαμηνιαία έκδοση του περιφερειακού πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία που δημοσιεύτηκε στις 6 Ιουλίου καταδεικνύουν ότι, παρά τις πρόσφατες κρίσεις, τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι περιφέρειές τους εξακολουθούν να βελτιώνουν τις επιδόσεις τους σε αυτόν τον τομέα.
Ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων στον τομέα της καινοτομίας για το 2023 δείχνει τη σημαντική βελτίωση των επιδόσεων καινοτομίας κατά περίπου 8,5 % από το 2016, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση της ΕΕ για την προώθηση μιας νοοτροπίας καινοτομίας. Οι επιδόσεις 25 χωρών στον τομέα της καινοτομίας βελτιώθηκαν κατά την περίοδο αυτή, αν και με βραδύτερο ρυθμό τα πιο πρόσφατα έτη, και 20 κράτη μέλη σημείωσαν σημαντική αύξηση των ικανοτήτων καινοτομίας τους κατά το προηγούμενο έτος, ενώ μόνο επτά κατέγραψαν μείωση. Ωστόσο, οι χώρες με λιγότερο ισχυρά συστήματα καινοτομίας τείνουν να βελτιώνονται λιγότερο γρήγορα από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Ο περιφερειακός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία δείχνει επίσης μια αύξηση των επιδόσεων στον τομέα της καινοτομίας για τις περισσότερες περιφέρειες της ΕΕ από το 2016. Παρόλο που οι καινοτόμες περιφέρειες τείνουν να βρίσκονται στις πλέον καινοτόμες χώρες, ορισμένοι περιφερειακοί «θύλακες αριστείας» εντοπίζονται σε χώρες με σχετικά χαμηλότερες επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ΕΕ εξακολουθεί να έχει ελαφρώς καλύτερες επιδόσεις από την Κίνα, παράλληλα γεφυρώνει το χάσμα επιδόσεων με την Αυστραλία, μολονότι το χάσμα με τον Καναδά, τη Δημοκρατία της Κορέας και τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει διευρυνθεί.
Βασικά πορίσματα
Με βάση τη βαθμολογία τους, τα κράτη μέλη κατανέμονται σε τέσσερις ομάδες επιδόσεων: τις πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας (με επιδόσεις άνω του 125 % του μέσου όρου της ΕΕ), τις χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας (από 100 % έως 125 % του μέσου όρου της ΕΕ), τις χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας (από 70 % έως 100 % του μέσου όρου της ΕΕ) και τις χώρες με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας (κάτω του 70 % του μέσου όρου της ΕΕ). Η Δανία είναι η νέα κορυφαία χώρα καινοτομίας, ενώ η Σουηδία, η οποία είχε φτάσει στην υψηλότερη θέση του πίνακα τα τελευταία χρόνια, έρχεται δεύτερη. Άλλες πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας είναι η Φινλανδία, οι Κάτω Χώρες και το Βέλγιο.
Διάγραμμα 1: Επιδόσεις των συστημάτων καινοτομίας των κρατών μελών της ΕΕ
Σε σύγκριση με την περσινή έκδοση, η κατανομή των κρατών μελών μεταξύ των ομάδων επιδόσεων παρέμεινε σε γενικές γραμμές σταθερή. Η Ουγγαρία σημείωσε πρόοδο και μετακινήθηκε σε ομάδα υψηλότερων επιδόσεων και έγινε χώρα μέτριων επιδόσεων καινοτομίας, ενώ οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας μειώθηκαν για τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο από το 2016.
Ειδικότερα:
- Η Αυστρία, η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, η Κύπρος και η Γαλλία είναι χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας, άνω του μέσου όρου της ΕΕ.
- Η Εσθονία, η Σλοβενία, η Τσεχία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Πορτογαλία, η Λιθουανία, η Ελλάδα και η Ουγγαρία είναι χώρες με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας.
- Η Κροατία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Λετονία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι χώρες με αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας.
Σε περιφερειακό επίπεδο, οι επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας αυξήθηκαν για 211 περιφέρειες επί συνόλου 239 περιφερειών κατά την περίοδο από το 2016, όπως φαίνεται στον περιφερειακό πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία του 2023. Η πιο καινοτόμος περιφέρεια στην Ευρώπη είναι η Hovedstaden στη Δανία, ακολουθούμενη από την Helsinki-Uusimaa στη Φινλανδία και την Oberbayern στη Γερμανία. Στην τέταρτη θέση βρίσκεται η Στοκχόλμη στη Σουηδία και στην πέμπτη θέση το Βερολίνο στη Γερμανία.
Παρά την πρόοδο στην καινοτομία, η διαχωριστική γραμμή καινοτομίας της ΕΕ εξακολουθεί να υφίσταται και διαμορφώνεται κυρίως από γεωγραφικές συγκεντρώσεις. Ενώ οι πρωτοπόρες χώρες καινοτομίας και οι χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας βρίσκονται κυρίως στη Βόρεια και τη Δυτική Ευρώπη, πολλές από τις χώρες με μέτριες επιδόσεις και αναδυόμενες επιδόσεις καινοτομίας βρίσκονται στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη.
Αυτή η διαχωριστική γραμμή τονίζει την ανάγκη για στοχευμένες προσπάθειες για τη γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας και την προώθηση της ισότιμης ανάπτυξης σε ολόκληρη την ΕΕ, η οποία αποτελεί έναν από τους στόχους του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου καινοτομίας, που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2022. Μέσω στρατηγικών πρωτοβουλιών όπως η πρωτοβουλία για ταλέντα στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας, η πλατφόρμα ταλέντων καινοτομίας και τα περιφερειακά κέντρα καινοτομίας, η ΕΕ έχει ως στόχο να προωθήσει την καινοτομία στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας και να προωθήσει μια νοοτροπία νεοφυών επιχειρήσεων. Επενδύοντας σε ταλέντα στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας, προωθώντας οικοσυστήματα καινοτομίας και αξιοποιώντας περιφερειακά πλεονεκτήματα, οι χώρες ή οι περιφέρειες μπορούν να δώσουν ώθηση στην τεχνολογική πρόοδο και να διατηρήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο παγκόσμιο τοπίο καινοτομίας.
Ιστορικό
Από το 2001, ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων στον τομέα της καινοτομίας αποτελεί το σημείο αναφοράς για την ανάλυση των επιδόσεων στον τομέα της καινοτομίας σε όλες τις χώρες της ΕΕ, στους ευρωπαίους γείτονες και στους παγκόσμιους ανταγωνιστές. Ο περιφερειακός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία παρέχει μια συγκριτική αξιολόγηση των επιδόσεων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας σε 239 περιφέρειες σε 22 κράτη μέλη της ΕΕ, τη Νορβηγία, τη Σερβία, την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Κύπρος, η Εσθονία, η Λετονία, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα περιλαμβάνονται σε επίπεδο χώρας. Και οι δύο πίνακες αποτελεσμάτων παρέχουν ολοκληρωμένη αξιολόγηση των πλεονεκτημάτων και των αδυναμιών στον τομέα της καινοτομίας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, δίνοντας τη δυνατότητα στις χώρες να εντοπίζουν τομείς που επιδέχονται βελτίωση. Οι πίνακες αποτελεσμάτων, συνοδευόμενοι από ένα διαδραστικό εργαλείο, προσφέρουν εξατομικευμένες συγκρίσεις, απεικονίζοντας τα προφίλ των χωρών, παρουσιάζοντας τα σχετικά πλεονεκτήματα, αδυναμίες και τάσεις και διερευνώντας τις συσχετίσεις μεταξύ των δεικτών.
Ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων στον τομέα της καινοτομίας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών της να προωθήσουν την καινοτομία που βασίζεται στην αριστεία, την ανταγωνιστικότητα, τον ανοικτό χαρακτήρα και το ταλέντο. Χρησιμεύει ως οδηγός για τη διαμόρφωση πολιτικών που ενισχύουν την καινοτομία σε ολόκληρη την Ευρώπη, συμβαδίζοντας παράλληλα με το ταχέως εξελισσόμενο παγκόσμιο τοπίο.
Στήριξη της πρωτοκαθεδρίας της Ευρώπης στις κρίσιμες τεχνολογίες
Follow us στη σελίδα στο Facebook ΕΔΩ για να βλέπετε όλα τα νέα